Het begin: voor het aankopen van het terrein
Ons verhaal, ver van eenvoudig begon in het voorjaar 1996 in de Sint-Pieterskerk gelegen te Jette. Een paar families wonende in de omliggende gemeenten, wouden een dichtbijgelegen parochie creëren. Een verzoek werd ingediend bij Monseigneur Yulius Yeshu Cicek. Eens het akkoord verkregen, konden Priester Abdo Gunel en Priester Hanna Acar afwisselend voor ons de mis houden.
Zo was het in het begin, de Syrische lessen begonnen met een tiental leerlingen. Malfono Sabri Aydin die later onze priester werd en Shamosho Abdullah begonnen hun leerlingen het Aramese geschrift te leren om nadien liturgische zangen aan te leren. De leerlingen waren sterk gemotiveerd. Door mond-tot-mondreclame is de groep tot een vijftigtal kinderen uitgegroeid.
Ook al hadden we niet veel, hebben we ons toch kunnen redden met wat we hadden. De eerste lessen werden elke zondagmiddag in een zaal achter de Sint-Pieterskerk gegeven. Dit was echter maar van korte duur, want even later moest onze gemeenschap de plaats verlaten. De kinderen hebben verder kunnen studeren in een lokaal die aan één van onze gemeenteleden behoorde.
Om de mis en avondgebeden te vieren, werden wij vervolgens in de kerk van het Onze-Lieve-Vrouw van Lourdesgrot ontvangen. Waar we nog gedurende velen jaren verbleven. Daarnaast konden we in het café terecht van een ander lid van de gemeenschap om te studeren en dit in afwachting tot ons verzoek om enkele klaslokalen van het Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes college te kunnen gebruiken.
In 1997, heeft Monseigneur Yulius Yeshu Cicek de eer gehad om de eerste kinderen tot de rang van diaken te zegenen en om het meisjeskoor te horen zingen.
Heen en weer gezwaaid van plaats naar plaats, moesten we een eigen plaats vinden waar we ons thuis voelden. Alle leden van de gemeenschap kwamen bijeen om een oplossing te vinden. Het idee ontstond om een eigen kerk te bouwen: de eerste zelfgebouwde Syrisch-Orthodoxe kerk van België. Maar we konden niet in ons eentje beslissen om een kerk te bouwen. Het was noodzakelijk om de toestemming van de hogere instanties van onze kerk te verkrijgen. Een delegatie werd gemaakt om dit project te verdedigen bij Monseigneur Yulius Yeshu Cicek, die ons zijn ondersteuning verzekerde. Met zijn instemming konden we beginnen aan de uitvoering van ons project. We hebben besloten om een vereniging te vormen. Zes personen werden gekozen om ons te vertegenwoordigen. Op dit moment begon de zoektocht naar een locatie voor onze nieuwe kerk.
Maar een eigen plaats was niet voldoende, we hadden behoefte aan een eigen priester, onze eigen herder. Opnieuw kwamen alle leden samen om na te denken over mogelijke kandidaten. Er kwam al snel een naam uit de bus, namelijk Sabri Aydin, onze malfono.
Geboren te Iwardo in 1969, heeft hij als dienaar altijd willen onderwijzen. In 1988 verliet hij Turabdin voor België. Toen de Arameeërs van Jette besloten om zich te hergroeperen, heeft hij met heel zijn hart en grenzeloze vrijgevigheid, de kinderen de Syrische taal en liturgie aangeleerd. Vanwege zijn geloof, zijn vaardigheden en motivatie, was hij de ideale kandidaat. Hij aanvaardde deze zware last, maar het was zeker de moeite waard. Hij werd tot priester gewijd op 6 juli 1997 in de kerk van het Onze-Lieve-Vrouw van Lourdesgrot. Hij is getrouwd met Hatune Ozcan en hij is vader van zes jongens. Maar vanwege zijn inzet voor de hele gemeenschap, zowel voor de kinderen als voor de ouders en de grootouders, beschouwen we hem allen als onze geestelijke vader.
Aankoop terrein
In 1988, werd de hangar gelegen in de Jacobs Fonteinstraat 122 te Jette verworven. Hier werd later onze kerk gebouwd. Met spijt verlieten we het Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes college om te verhuizen naar ons nieuw terrein en waar de lessen verder werden gegeven. Ook al was het een schuur en waren de lokalen niet de aangenaamste lokalen, hebben we daar toch ontelbare leuke momenten meegemaakt: de lessen, de activiteiten, de georganiseerde feesten voor de jongeren, of familiefeesten. We voelden ons alsof we thuis waren. We zijn er snel aan gewend geraakt.
Inwijding van de kerk
De werken begonnen in 2000. De hele gemeenschap heeft zowel fysiek als financieel geïnvesteerd in dit project. Elke dag kwamen de vaders vrijwillig helpen en ze voelden zich enorm gemotiveerd door dit belangrijk project. Het beheerscomité bezocht de Belgische en buitenlandse Aramese gemeenschappen om de nodige fondsen te werven. De Syrische-orthodoxe kerken uit heel Europa hebben vrijwillig meegedaan aan de financiering van ons project wat een gewoonte is bij ons. Veel vrijwilligers verleende hulp aan de werknemers. Voor het altaar, wilden we de oude altaren van Tur Abdin repliceren. Vanaf Turkije kwamen de originele stenen en een beeldhouwer.
Gezien de werken en zodat de lessen konden voortgaan, moest er een nieuwe plaats gevonden worden. We kwamen terecht in de bibliotheek van Jette, maar bleven er niet lang, gezien het niet groot genoeg was. Een tweede school opende haar deuren, namelijk de Sint-Michielsschool, maar we verlieten de school even later. We waren verplicht om een plaats te vinden. We kwamen terecht in een verlaten café (vandaag omgebouwd in een crèche) die gelegen is naast de kerk van het Onze-Lieve-Vrouw van Lourdesgrot.
Souzan Malki en Zekeriye Aydin zijn de voornaamste leerkrachten. Zij hebben gedurende jaren Abuna bijgestaan om de jongeren te ontwikkelen en hen hun kennis over te brengen. De oudere leerlingen die een zekere bagage hadden verworven zorgden regelmatig voor de jongeren om ze te laten genieten van wat ze hadden geleerd. Terwijl onze Kerk werd gebouwd, bleef onze “madrashto” groeien. En dit ondanks het aantal kinderen, het aantal nieuwe shamoshe en de beheersing van de liturgische liedjes.
Al deze plaatsen zullen we ons voor altijd herinneren en zullen altijd de “yolufe” (leerlingen) bijblijven die ondertussen al erg groot zijn geworden…
Einde werken en inwijding van de kerk
Eenmaal de werken gedaan waren, dankzij God en met de hulp van alle leden van de gemeenschap, hebben we de afwerkingen beëindigt en konden we definitief verhuizen naar ons huidige kerk om er de mis te vieren.
Het is met een onmeetbare vreugde dat Monseigneur Yulius Yeshu Cicek op 2 november 2003 ons kerk heeft ingewijd. Alle leden van onze gemeenschap waren hierbij zichtbaar geëmotioneerd. Het is onmogelijk om deze gevoelens tijdens deze onvergetelijke ceremonie te omschrijven maar iedereen was vervuld met trots.
Monseigneur Yulius Yeshu Cicek die ons kerk heeft gewijd, was voor de gemeenschap van Jette een heel belangrijke persoon. Hij hielp ons gedurende de hele constructiewerken voor de kerk door ons project te steunen en door ons regelmatig te komen bezoeken.
Maar hij was ook wereldwijd een sleutelfiguur in de geschiedenis van de Syrisch-orthodoxe Kerk. Hij wijdde zijn tijd en leven door het uitvoeren van verschillende projecten. Waarvan we het volgende vermelden:
– de oprichting van het eerste magazine voor de Syrisch-Orthodoxe Bisdom van Centraal-Europa, Qolo Suryoyo, dat wordt gepubliceerd sinds 1978;
– de aankoop van het St. Efrem klooster in 1981;
– de oprichting van een begraafplaats voor de Syrisch-Orthodoxe gemeenschap in 1983;
– de oprichting van een bibliotheek in het klooster;
– de oprichting van de uitgeverij Bar Hebraeus (1226-1286) in 1986, ter ere van de 700ste verjaardag van deze grote geest en geleerde uit de 13de eeuw;
– de publicatie van meer dan 120 boeken, voornamelijk in het Syrisch, en 30 manuscripten;
– de bouw en vestiging van 51 kerken en drie kloosters in Europa onder zijn toezicht en zegen;
– de wijding van meer dan 80 priesters, monniken, nonnen en honderden diakenen;
– de ondersteuning en bijstand van andere bisdommen in de wereld;
– de bijdrage en ondersteuning voor oecumenische relaties met andere kerken in West-Europa.
Op 29 oktober 2005 overleed Zijne Eminentie Yulius Yeshu Cicek op 63-jarige leeftijd. Hij is één van de belangrijkste personen die vandaag ontbreekt. Vanavond willen we hem eren, evenals alle andere leden van onze gemeenschap die niet meer onder ons zijn.
Na de inwijding van de kerk
Activiteiten naar de buitenwereld toe
Eenmaal geïnstalleerd, waren we in staat om activiteiten open te stellen voor de buitenwereld. Zodra de inwoners van de buurt ons beter leerden kennen werden twee opendeurdagen in november 2006 en november 2007 georganiseerd. Waar we vandaan komen, onze cultuur en religie, dit allemaal werd uitgelegd aan de hand van een tentoonstelling met foto’s en objecten. Hierbij werden afbeeldingen tentoongesteld van onze liturgie, onze dorpen in de bergen, de gewoonten van ons land evenals onze activiteiten. Ook conferenciers werden uitgenodigd en video’s werden geprojecteerd. Deze dagen werden afgesloten met een feestmaal, waarbij de buurtbewoners en ook andere Aramese gemeenschappen werden uitgenodigd.
Onze gemeenschap stelde zich ook open op spiritueel vlak. Door oecumene avondjes te organiseren met de katholieke of protestantse gemeenschappen konden we samen bidden in verschillende talen.
De « madrachto »
Maar laten we op iets terugkomen, het verhaal van onze grote familie, het onderwerp van onze aanwezigheid vanavond, ons vertrekpunt, de madrachto.
Sinds 1997 werden de lessen drie keer per week gegeven. Elke woensdag- en vrijdagavond en op zaterdagnamiddag. Tijdens de grote vakanties werden ze zelfs dagelijks georganiseerd. Nu we over eigen lokalen beschikken, konden we dagelijks onderwijzen en dit om de Aramese lessen en de liturgie grondiger te kunnen bestuderen.
Met heel het materiaal dat we ter beschikking hebben en de adequatere lokalen, hebben we de klassen kunnen reorganiseren in functie van ieders niveau. Er is een zaal voor de beginnelingen, bestaande uit kinderen vanaf 6 jaar: ze leren lezen en maken kennis met de basisprincipes van de Syrische literatuur. Ze zingen versjes in onze moedertaal en leren de basisgebeden.
Een andere klas houdt zich bezig met het aanleren van zanggebeden: Bethgazo, schimo, “tekso”- liedjes (lutanias) en het verbeteren van hun lezing.
De hogere klassen leert de Syrische grammatica en de vertaling.
Net als hun voorgangers dienen al deze leerlingen, om het even welke niveau, de kerkdienst te leiden. En nemen deel aan de verschillende koren van de avondmis.
Vandaag zijn er een honderdtal leerlingen die genieten van deze geestelijke vorming. Ze vereeuwigen de taal van hun voorouders. Ze zijn de trots van hun ouders en van de hele gemeenschap. We feliciteren hen voor hun betrokkenheid!
Spirituele nachtwaken
We kunnen niet vertellen over onze Kerk zonder het over de prachtige avonden georganiseerd ter gelegenheid van grote liturgische feesten te hebben, namelijk voor de Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart.
Gezien onze kerk de naam van de Maagd Maria draagt, zijn de avonden van de 14 augustus een traditie geworden. Elk jaar komen gelovigen uit de Brusselse Syrisch-Orthodoxe Kerken de gebeden bijwonen. Sommige jaren werden ze georganiseerd volgens de nachtwaken zoals in Turabdin in Hah, namelijk liedjes die gaan over het leven en de Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart. De liedjes worden geïnterpreteerd door kinderen, de jonge meisjes en jongens van de madrachto uit onze Kerk en soms ook door jongeren uit de andere Brusselse Syrisch-orthodoxe kerken.
Tussen 2006 en 2009 heeft het jeugdcomité onvermoeibaar doorgewerkt om elk jaar prachtige spektakels in elkaar te steken. Theaters werden opgevoerd met verhalen van de Bijbel, liedjes over het leven van de Heilige Maagd, verhalen over de verschijningen van de Heilige Maagd over de hele wereld en een PowerPoint over de Kerken, gebouwd namens de Heilige Maagd. Alle moeite werd gedaan om op een beeldende en ludieke manier onze hemelse Moeder te leren kennen. Wie herinnert zich niet de organisatie van de schepping van de wereld? De kleine kinderen hebben er, mooi opgemaakt en aangekleed, ingespeeld! De verhalen van Adam en Eva, Kaïn en Abel werden op fantastisch wijze opgevoerd door de kinderen. En moeders hebben hun reputatie waargemaakt en hebben heerlijke gerechten klaargemaakt, ondanks de vastentijd.
Deze avonden worden gewoonlijk afgesloten met de katholieke gemeenschap. We voegden ons bij voor de processie naar de grot. We baden samen tot de Heilige Maagd en mengden liederen en gebeden in het Aramees, Frans, Nederlands en Ingala.
Recentelijk werd er op 23 december 2012 een kerstavond georganiseerd om de Advent af te sluiten. De kleintjes leerden een traditioneel kerstlied. De jongens- en meisjeskoren zongen begeleid door een piano, de oudere kinderen legden de betekenis uit van sommige zangen en de symboliek rond deze belangrijke feestdag voor de Christenen over de hele wereld.
In 2013 hebben de Syrische kerken in België zich samengevoegd om Sint Efrem te vieren. Het verhaal van deze grote heilige werd opgeheven en de liederen werden gezongen door alle koren en dit voor een verwonderd publiek.
De gemeenschap, een levende familie
Sinds het begin beperken we ons niet alleen tot bidden, leren lezen en samen zingen. Buiten al deze spirituele momenten, werden vele activiteiten georganiseerd om de gemeenschap samen te laten komen. En daarboven de inspanningen van de kinderen te belonen.
Activiteiten voor en door de jongeren georganiseerd
De kinderen en adolescenten organiseerden veel buitenactiviteiten. Elke jaar werden enkele namiddagen gehouden en speelden we in de verschillende Brusselse parken, o.a. in de AtomiumPark, de Koning Boudewijnpark of in de Jeugdpark.
Reizen naar het buitenland werden ondernomen om de Europese Aramese gemeenschappen te leren kennen. De kinderen hebben een onvergetelijk weekend doorgebracht op het Dayro (bisdom) in Duitsland, waar ze door Hassyo Gurbuz en Dayroyo Hanna werden begroet. Zij werden ook uitgenodigd en hartelijk ontvangen door de Koptische gemeenschap in Duitsland. Verschillende reizen werden ook gemaakt in Nederland. In de jaren ’90, werden een aantal ‘yolufe’ jaarlijks uitgenodigd om cursussen van een week te volgen om de liturgie te leren en hun Syrische taal te verbeteren. Later in 2003, verbleef een groep meer dan een maand tijdens de zomervakanties om uitgebreide training te krijgen. Tot slot in 2011 , werd de hele gemeenschap uitgenodigd om hulde te brengen aan Monseigneur Yulius Yeshu Cicek, die in 2005 stierf. Er werd een kleine herdenking gehouden met herinneringen aan de goede tijden die men met hem heeft doorgebracht.
Onze jonge leden zijn altijd zeer actief geweest. Veel activiteiten werden voorbereid voor de jongeren. Zoals het bezoeken van steden; eerst en vooral in België. In Brugge bijvoorbeeld, hebben we een cruise gemaakt op de kanalen, het historische centrum van de stad met zijn majestueuze toren bezocht en we zijn ook natuurlijk naar het chocolademuseum gegaan! Maar we gingen ook over de Belgische grens om Parijs te bezoeken. We liepen rond in de stad, maar we hebben ook de inwijding van de Syrisch-Orthodoxe kerk van Montfermeil bijgewoond. Er werd ook reis georganiseerd naar Amsterdam, waar we de Syrisch-Orthodoxe Moeder Gods Kerk konden bewonderen, de koptische gemeenschap bezoeken en tegelijkertijd de stad bewonderen vanaf de kanalen. De jonge kindjes namen met veel plezier de trein om op een ontdekking te gaan van de dieren in de Antwerpse Zoo. De jongeren organiseerden sportieve en ontspanningsactiviteiten, zoals kajak, bowlingavonden en schaatsmiddagen of filmavonden…
Familieactiviteiten
We hebben ook onze jaarlijkse bijna traditionele feesten. Zo komt elk jaar Sinterklaas de kinderen bezoeken met zijn trouwe Zwarte Piet. En dit dankzij de goede wil van diegene die bereid zijn om zich te wijden aan het goede doel door het dragen van de prachtige kostuums die door de moeders werden verworven. Op de vooravond van het vasten, vieren we elk jaar de Syrische carnaval, « hanokitho », die zelfs een keer met een kostuumwedstrijd werd georganiseerd.
Voor de kleinere werden kunst- en speelactiviteiten en ‘s middags films georganiseerd. Telkens werd het een groot succes, dankzij de motivatie van de meisjes en hun moeders, die altijd bezorgd zijn om het welzijn van hun kinderen.
We hebben ook een aantal pleziermomenten met het hele gezin doorgebracht. Het is altijd met veel plezier dat we samen rond de tafel kunnen eten. De meest representatieve voorbeelden zijn de uitstappen naar Chevetogne of recenter in het provinciaal domein van Helecine.
De mama’s
Wie over familie spreekt, denkt aan de mama’s!
De voorbije jaren kwamen de vrouwen vaak samen tot het creëren van een eigen Comité. Ze ontmoeten elkaar elke maandagmiddag en dit reeds zestien jaar. Een echte vriendschap is ontstaan tussen hen, ze zijn net zussen geworden. Samen leerden ze gebeden. Ze hebben gebakgeheimen uitgewisseld en zijn echte experts geworden in het maken van sjaals. Ze vormen een echt team en helpen elkaar bij de voorbereiding van maaltijden voor doopsels, begrafenissen of feesten.
De mama’s zijn de lijm van onze gemeenschap en we profiteren van deze gelegenheid om hen hiervoor hartelijk te danken.
Elk jaar ter ere van de Moederdag wordt een feest georganiseerd. Dit familiefeest verzamelt moeders en kinderen rond spelen, uitdagingen, en de meest ontroerende momenten zoals het lezen van poëzie, het geven van geschenken of de interpretatie van liedjes door kinderen voor hun moeders. Tijdens de laatste Moederdagfeest, hebben de meisjes, om hun moeders te danken voor al hun werk voor elk georganiseerde evenementen, zelf alle gebakjes gemaakt.
Door al deze herinneringen terug op te sommen, realiseren we ons hoeveel deze kerk ons oriëntatiepunt is geworden. De banden die we hebben gemaakt, de uren die we samen hebben doorgebracht, goede of slechte, vrolijk of verdrietige momenten die we ons voor altijd zullen herinneren.
Overzicht en toekomstperspectieven
Sinds de wijding van de kerk is onze gemeenschap mooi uitgebreid. We hebben nu 139 families en een gemiddelde van 120 leerlingen.
Er is een vijftigtal shamoshe en het meisjeskoor telt een veertigtal leden.
Sinds de eerste verkiezing van onze vertegenwoordigers in 1996, heeft het Comité van de Kerk zich altijd belast om onze gemeenschap te vertegenwoordigen bij belangrijke beslissingen, voor het beheer van de dagelijkse organisatie van de boekhouding en de administratie, en voor de toezicht op het jeugdcomité. Wij danken al diegenen die hun tijd gaven om deel te maken van het Comité van de Kerk! En we vergeten niet om het huidige Comité te bedanken voor het geweldig idee om dit feest te organiseren om dit jubileum te vieren.
Sinds de wijding van onze priester, zijn er 45 koppels in het huwelijk getreden (32 sinds de inwijding van onze kerk) en hebben 165 pasgeboren het sacrament van het doopsel gekregen (106 sinds de inwijding van onze kerk).
Om al deze mensen een plaats te geven, hebben we besloten om de « feestzaal » uit te breiden en nieuwe klassen op te richten. De werken begonnen eerder dit jaar en zijn bijna klaar.
Nu dat onze gemeenschap goed is ingeburgerd in Jette, wouden we ook betrokken raken bij het stadsleven. Een van onze leden komt op de lokale verkiezingen op de lijst van de burgemeester. Hervé Doyen. Zijn team hebben ons inderdaad tijdens alle fases, voor zowel de bouw van de kerk als voor de huidige uitbreiding ervan ondersteunt. Bij dezen willen we hen bedanken voor hun vriendschap.
Vandaag hebben we een vertegenwoordiger in de gemeenteraad van Jette, Orhan Aydin, die met succes is opgekomen in de recente lokale verkiezingen. We maken gebruik van deze gelegenheid om hem te danken voor het feit dat hij de Aramese stem van Jette in het gemeentehuis vertegenwoordigt.
Wij hopen dat onze grote familie nog mooie lange jaren voor zich heeft en dat ze blijft groeien. En dat eens de kinderen volwassen zijn geworden, deze erfenis aan hun kinderen zullen doorgeven!